İşletmelerin üçüncü şahislardan talep ettiği haklara alacak diyoruz. Alacaklar mal satma şeklinde bir ticari işlem neticesinde ortaya çıkabileceği gibi, bir ortağa veya bir personele borç verme gibi ticari olmayan bir işlem neticesinde de ortaya çıkmış olabilir.
İşletmenin faaliyetleri neticesi bir hak şeklinde ortaya çıkan alacaklar “Tıcari Alacaklar" ve “Ticari Olmayan Alacaklar" olarak iki gruba ayrılırlar. Ticari alacaklar işletmenin esas faaliyet konusuna bağlı olarak ortaya çıkan alacaklardır. Ticari olmayan alacaklar ise işletmenin esas faaliyet konusu dışında ortaya çıkan alacaklardır.
Ticari alacaklara, mal satılan müşterilerden olan alacaklar veya komisyon alacakları örnek olarak verilebilir. Ticari olmayan alacaklara ise ortaklardan alacaklar, personelden alacaklar, muhtelif alacakIar, iştiraklerden alacaklar örnek gösterllebilir.
Tek düzen muhasebe sisteminde müşterilerden olan alacaklar “120.ALICILAR” hesabında, diğer ticari işlemlerden meydana gelen alacaklar “127.DİĞER TİCARİ ALACAKLAR” hesabında, ticari olmayan işlemlerden oluşan alacaklar ise “136.DİĞER ÇEŞİTLİ ALACAKLAR”, “131.ORTAKLARDAN ALACAKLAR”, “135.PERSONELDEN ALACAKLAR” ........ gibi hesaplarda gösterilmiştir.
Alacakların bir senede bağlanması durumunda "Alacak Seneteri” hesabı kullanılır. Senetsiz ve senede bağlı alacaklar söz konusu ana hesaplar ile temsil edilirler. Alacaklarla ilgili işlemler bu ana hesapların alt yardımcı hesapları yardımıyla izlenir. Vadesi 1 yıla kadar olan alacaklara kısa vadeli alacaklar, vadeleri 1 yıldan daha uzun olan alacaklara uzun vadeli alacaklar denilmektedir.
Alacaklar ilgili bir ana hesapta yer alır. Bu hesabın yardımcı hesapları "Cari Hesap Kartları" veya "Alacaklar Defteri"nin sayfaları olarak takip edilir. Cari hesap kartlan veya Alacaklar defterinde yer alan bilgiler daha önce Alacaklar Yardımcı Defterinde açıklandığı için burada tekrar bahsedilmemiştir.